Керәшеннәр турында халык риваятьләре
Халкыбызның тарихы ерак гасырлардан килә - ул бай да. фаҗигале дә.Моны, бигрәк тә, 1552 елда Казан ханлыгы яулап алынгач, дәүләтен югалткан халыкның - милләтен, динен, телен саклап калыр өчен гасырларга сузылган көрәш елларына карап фикер йөртәбез. Казан ханлыгының буйсындырылуы - ул христан диненең ислам динен җиңүе итеп кабул ителә, чөнки Русия империясендә христиан дине - рәсми дин була. Менә шул еллардан алып, буйсындырылган халык җирләрендә православия дине көчләп таратыла башлый. "Без яшь чакта, бер сукыр тәтәй бар иде. Ул болай сөйли иде: "Ачасырга чукындыручылар Кечеалан ягыннан кергәннәр һәм ике урамны буе белән христан диненә күчерә, кертә алаганнар. Бала тугачтын исем куштырырга күрше авылдан (Косяково чиркәвеннә) попны ямщиклы атта, колоколлар белән алып килә торган булганнар. (Безнең күрше - Ибатуллин фамилиясендә түгел, ә Иванов фамилиясендә йөргәннәр) Ногманова Мөршидә апа истәлекләре: "Ачасырның буа суы ягына карый торган зират асты басуы Кирәмән кашы дип атала. Аның элеккеге икенче исеме "Су аккан". "Нигә болай атала?" - дигән сорауга, Мөршидә апа болай җавап бирде: "Косяково ягыннан авылга чукындырырыга килүчеләр Кирәмән аркылы авылга керә алмаганнар. Ул кыр үзеннән - үзе тибрәлеп торган, нәк су аккандагы кебек" Ә Җумакау дигән татар авылында (Югары Осланның Юматово авылы) чукынырга теләмәгәннәрне үтергәннәр, калганнары христиан динен кабул итәргә мәҗбүр булганнар" Шәйхетдинова Фәһимә апа истәлекләре: "Чукындыручылар авылның уртасына алмалык чогыры янындагы өйләргә кадәр килеп җитәләр. Арбаш егетләре сәнәкләр белән аларны авылдан куганнар. Элегрәк заманда керәшеннәргә кыз бирү, егетләренә керәшен кызын алу тыелган.Хәтта үлгән кешеләрнең дә зиратта аерым урыннары булган" Зиганшина Наилә апа истәлекләре: "Безнең әби-бабаларны керәшеннәр булган дип сөйлиләр. Керәшеннәр чукынган кешеләргә бакыр тәреләр өләшеп йөргәннәр. Поплар килгәндә тәрене чатлыкка куя торган булганнар. Ә поплар киткәч, яңадан идән астына ыргытканнар. Безнең авылда христиан диненә бары ярлы кешеләр генә күчкән, чөнки аларның урысларга түләргә акчалары булмаган" Валиуллина Фатыйма апа истәлекләре: "Безнең авылга поплар - Гыйниятләргә килеп йөргәннәр. Аларга килеп ашап-эчеп, кунып китә торган булганнар, шуңа күрә күршеләр аларга кермәгән. Аларны халык яратмаган" (Мәгълүматлар Касимова Зөлфирә апа китабыннан алынды)
Добавил: Марат (10.07.2009) |
Просмотров: 2780
| 
Вход на сайт